Twórcy ludowi z Gminy Biały Dunajec |
STANISŁAW ŁUKASZCZYK-CIBIORZ (wyroby ze skóry) - z Białego Dunajca to jeden z najwybitniejszych współczesnych podhalańskich twórców ludowych zajmujących się wykonywaniem skórzanych elementów tradycyjnego stroju góralskiego. Kultywuje tradycje rodzinne – jego ojciec, również Stanisław (1936-2000) był znanym wytwórcą kierpców i opasków, ale także i muzykantem, członkiem Państwowego Zespołu Artystycznego „Biały Dunajec” Zofii Solarzowej. Stanisław junior już jako dziesięcioletni chłopak pracował w pracowni ojca, który w 1970 roku wykonywał jako chałupnik stroje dla Cepelii. Przejął też później po nim warsztat, miedzy innymi charakterystyczne dla każdego kaletnika sztance czyli tzw. „cyfry”, które uzupełnił nowymi motywami. Wykonuje przepięknie zdobione góralskie obuwie czyli kierpce, opaski, torby i torebki. Jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych, uczestnikiem licznych wystaw i przeglądów sztuki chłopskiej. Każdy z jego wyrobów jest wyjątkowy i niepowtarzalny, różni się od innych wzornictwem i sposobem wykończenia. Nie znajdziemy dwóch takich samych torebek Stanisława Łukaszczyka – to prace z duszą !
ANDRZEJ BUKOWSKI (metaloplastyka) - pochodzi z Suchego, obecnie mieszka w Białym Dunajcu. Jest zawodowym żołnierzem, dowódcą warty w Wojskowym Ośrodku Szkoleniowo-Kondycyjnym na Groniku.
Spinki i sprzączki fascynowały go od dziecka, kolekcjonował je (w najlepszym okresie posiadał ponad 200 spinek), często odwiedzał pracownie znanych spinkarzy podhalańskich - Władysława Gracy Gobery i Kazimierza Gąsienicy Makowskiego, ze słynnej kilkupokoleniowej rodziny kowali z Zakopanego, a także Józefa Marduły z Poronina, którego sam nazywa swoim niedoścignionym mistrzem. Po śmierci Władysława Gracy Gobery, widząc, że nikt z potomków nie zamierza kontynuować jego dzieła odkupił pozostałe po nim narzędzia i wzory, część szablonów otrzymał także od Kazimierza Gąsienicy Makowskiego, niektóre pozostały mu z czasów młodzieńczej pasji zbierackiej – między innymi bardzo ciekawa spinka wykonana z zamka starej skrzyni. Sam zaczął tworzyć w roku 2000, zaczynając od rekonstrukcji spinek ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego, opisywanych w klasycznej monografii Włodzimierza Antoniewicza „Metalowe spinki góralskie”. Spod ręki Bukowskiego wychodzą posiadające bardzo dobre proporcje spinki rombowate guzowe, typu najliczniej reprezentowanego na Podhalu, wykonane z blachy, zwieńczone krzyżykiem, ozdobione misternie plecionymi łańcuszkami oraz przekołacem, posiadające tradycyjne motywy zdobnicze – wybijane stemplami łuki, kółka, gwiazdki, krzyżyki, półksiężyce. Ważną rolę mają także zdobienia ażurowe (np. kapliczki) i guzy. Znakomicie znający dawne wzory i ornamentykę nie ogranicza się jednak tylko do rekonstrukcji – twórczo reinterpretuje tradycyjne wzory. W naturalną linię rozwoju spinki podhalańskiej wpisuje się stosowane czasem przez niego zmniejszenie otworu sercowatego związane ze zmianą funkcji spinki – od zapięcia do ozdoby (biżuterii?). Pojawiają się w jego pracach częste motywy zoomorficzne - stylizowane głowy ptasie, sylwetka kozicy. Pewną ciekawostkę stanowi spinka z wizerunkiem papieża. Oprócz spinek – jak większość spinkarzy – zajmuje się także wykonywaniem sprzączek, zapięć do pasów i kierpców, o dawnych formach i zdobnictwie, a także nowsze formy: brosze, guziki, klamry, zapinki do portek. Systematycznie prezentuje swe prace na podhalańskich wystawach i konkursach sztuki i rzemiosła ludowego (Bukowina Tatrzańska, Poronin, Biały Dunajec), na stałe jego spinki eksponowane są w galerii „Drzewiej” w Rabce. Kontakt: Biały Dunajec tel. 18/20 738 07 kom. 509 502 722
STANISŁAW BUŃDA (rzeźba w drewnie) - z zawodu jest technikiem budowlanym. Rzeźbiarstwo traktuje jako hobby.
Zdolności, być może, odziedziczył po pradziadku ze strony mamy, który rzeźbił w drewnie ozdoby do kościoła w Szaflarach. Z kolei dziadek, również ze strony mamy zajmował się kowalstwem artystycznym. Pan Stanisław wykonuje rzeźby, głównie o charakterze sakralnym: krzyże, wizerunki Matki Boskiej, Pana Jezusa, świętych, kapliczki cmentarne. Jedną z nich zrobił dla swojego ojca. Prace przekazuje swoim znajomym, rodzinie, przygotowuje też ciekawe rzeźby i płaskorzeźby dla zagranicznych odbiorców, ostatnio wykonał płaskorzeźbę - „Ostatnia wieczerza" na podstawie obrazu Leonarda da Vinci. Swoje prace prezentuje też na wystawach w trakcie Sabałowych Bajan i Karnawału Bukowiańskiego.
Na spotkanie najlepiej umawiać się telefonicznie. Zamówienia również można złożyć w ten sam sposób, można też liczyć na pracę z twórcą.
Kontakt: Stanisław Buńda Biały Dunajec tel. 18 20 73 079
|
